Çöpten jet yakıtı üretildi – Teknoloji Haberleri
HABER MERKEZİ
Oluşturulma tarihi: 03 Kasım 2025 11:28
Illinois Urbana-Champaign Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, gıda atıklarını önce biyoyakıta, ardından da uçak motorlarında başka değişiklik gerektirmeden kullanılabilecek “damla” jet yakıtına dönüştürdüklerini açıkladı.
Yayınlanan çalışmada, üretilen yakıtın ek katkı maddesi olmadan Amerikan Test ve Malzeme Derneği (ASTM) ve Federal Havacılık İdaresi’nin (FAA) kriterlerini karşıladığı vurgulandı. Havacılıkta elektrifikasyonun sınırlı olduğu uzun mesafeli uçuşlarda, sürdürülebilir biyokütle bazlı havacılık yakıtları teorik olarak emisyonları %80’e kadar azaltabilir; Illinois ekibinin yaklaşımı, bu hedefe ulaşmak için altyapı dostu bir seçenek sunuyor.
NASIL ÇALIŞIR?
Popsci News’e göre ekip, çevredeki gıda işleme tesislerinden toplanan atıkları hidrotermal sıvılaştırma (HTL) yöntemini kullanarak ham petrole benzer bir yağa dönüştürdü. Yüksek basınç ve sıcaklıkta gerçekleşen bu süreç, doğada milyonlarca yıl süren dönüşümü birkaç saat düzeyine indirmektedir. Daha sonra iki aşamalı bir işlem uygulandı: ön işlem sırasında tuz, kül ve nem uzaklaştırıldı; Katalitik hidroproseste nitrojen, kükürt ve oksijenin uzaklaştırılmasıyla hedef hidrokarbonlar elde edildi. Araştırmacılar bu aşamada kobalt-molibden katalizörünün verimlilik ve ticari ulaşılabilirlik açısından öne çıktığını söylüyor.
NEDEN ÖNEMLİDİR?
ABD Çevre Koruma Ajansı’nın verilerine göre ülkede toplam sera gazı emisyonlarında ulaşım ilk sırada yer alırken, ticari havacılık da önemli bir paya sahip. Elektrikli otomobiller hızla yaygınlaşırken, uzun mesafe yolcu uçaklarındaki batarya seçenekleri günümüzde yeterli enerji yoğunluğunu sağlayamıyor. Illinois’de geliştirilen yöntem, gıda atıklarını enerjiye dönüştürerek jet yakıtı standartlarını karşılayan bir karışım haline getirmesiyle dikkat çekiyor. Ayrıca “drop-in” fonksiyonu sayesinde havalimanı altyapısında ve uçak motorlarında herhangi bir ek bakım gerektirmez.
Araştırmacılar, sürekli ve temiz atık tedarik zinciri, sürecin enerji maliyetlerinin optimize edilmesi ve sertifikasyon sürecinde farklı karıştırma senaryolarının test edilmesi gibi adımların, laboratuvar ölçeğinde kanıtlanmış bu yaklaşımın ticarileştirilmesinde anahtar rol oynayacağını belirtiyor. Ekip, bilim ve mühendisliğin bu yolda öncülük ettiğini ve endüstriyel ortaklıkların genişleme için çok önemli olacağını söylüyor. Kısacası “atıktan jet yakıtına” uzanan bu çizgi, havacılığın net sıfır emisyon hedefine yönelik somut bir alternatif olarak öne çıkıyor.
